Blog

   Pośród wielu postulatów, które padają w dyskusji na temat unowocześnienia polskiej edukacji, poczesne miejsce zajmuje wdrażanie uczniów do pracy zespołowej – uczenie ich współpracy przy wykonywaniu rozmaitych zadań. To cenna umiejętność w świecie, który jak nigdy wcześniej otwiera rozliczne możliwości komunikowania się i podejmowania wspólnych działań. Tym cenniejsza, że w miarę upływu czasu, w tym oceanie możliwości komunikacyjnych, paradoksalnie, daje się zaobserwować postępującą atomizację społeczeństwa. Ludzie słabiej porozumiewają się w świecie realnym, rzadziej niż kiedyś wymieniając i ucierając swoje poglądy w bezpośrednim kontakcie. Z kolei w cyberprzestrzeni coraz częściej zdradzają objawy swoistego narcyzmu, czyli koncentracji na własnym przekazie i budowaniu pozytywnego obrazu samych siebie. Ponadto, na skutek specyfiki działania mediów elektronicznych, zamykają się (czy raczej zostają zamknięci) w tzw. bańkach informacyjnych, czyli w kręgach poglądów i zainteresowań zbliżonych do własnych. Rozwijanie umiejętności zespołowego działania nabiera w tej sytuacji znaczenia nie tylko w sensie materialnym, ale także jako metoda (od)budowy kapitału społecznego.

   Profesor Bogusław Śliwerski we wpisie na swoim blogu z dnia 17 listopada br. pt. „Oświatowa kielnia i młotek diagnostyczny” bardzo krytycznie wypowiedział się o prowadzonych obecnie w wybranych placówkach badaniach ankietowych na temat zmian w systemie edukacji, firmowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Rykoszetem oberwało się też dyrekcji pewnej anonimowej szkoły, która – zdaniem Profesora – podobnie nieudolną ankietę (w innej sprawie) przeprowadziła na swoim podwórku. Co zostało poparte przykładami pytań, rzeczywiście niezbyt szczęśliwych.

   Nigdy dotąd nie miałem tyle kłopotu z przygotowaniem kolejnego felietonu, co tym razem. Siedziałem nad pustą kartką papieru przez kilka wieczorów, bezskutecznie oczekując natchnienia….

   Ta „kartka papieru”, to bynajmniej nie przenośnia, ale najprawdziwsza prawda. Nie to, żebym nie umiał posługiwać się, czy nie doceniał zalet edytora tekstu. Doceniam od czasów Tasworda, dzięki któremu napisałem pracę magisterską na ZX Spectrum, w czasach, kiedy MacIntoshowi zmieniano jeszcze pieluchy. A jednak, gdy trzeba coś stworzyć, szczególnie na samym początku pracy, kartka papieru jest dla mnie niezastąpiona. Na użytek cyfrowych tubylców wyjaśnię dlaczego. Otóż jeśli coś na niej napiszę, a potem zmienię zdanie, to mogę to skreślić. Ale myśl skreślona nadal pozostaje w zasięgu wzroku i pomaga generować nowe pomysły. Z ekranu wykasowany tekst znika, a wraz z nim cała potencjalna inspiracja. Oczywiście można być nowoczesnym i zmieniać czcionkę na przekreśloną, ale we mnie wciąż tkwi atawistyczny sentyment do długopisu...

   W toczącym się obecnie przedstawieniu pt. "Reforma systemu oświaty" pojawił się nowy aktor, Rzecznik Praw Dziecka. No, może nie zupełnie nowy, bo Rzecznik już wcześniej często wypowiadał się w sprawach edukacji, ale tym razem jego głos zabrzmiał w bardzo nośnej kwestii. Otóż Pan Marek Michalak wystąpił pod adresem Ministra Edukacji Narodowej z sugestią wypracowania rozwiązań prawnych regulujących w szkołach kwestię zadawania prac domowych.

   Bardzo cenię Rzecznika Praw Dziecka. Jego urząd jest jasnym punktem na ogólnym tle polskiej polityki. Tym bardziej smuci mnie, że, jak to napisał na swoim blogu prof. Bogusław Śliwerski: „chyba Rzecznik nie ma najlepszego doradcy w tej kwestii, skoro dał się wpuścić w przysłowiowe maliny”. Martwię się, że w swoim wystąpieniu zjawisko przeciążenia uczniów pracą sprowadził on wyłącznie do nadmiaru zadań domowych, wskazując zarazem jednoznacznie winnego, którym ma być szkoła. Jestem przekonany, że przypisanie jeszcze jednej winy nauczycielom nie przybliża nas do rozwiązania rzeczywistego problemu, którego przyczyny są daleko bardziej złożone.