Blog

   Krytycy polskiej szkoły często ostatnio wskazują, że w swojej organizacji i relacjach międzyludzkich należy ona do świata dawno już minionego. Stąd epitet pruska, który ma piętnować dyscyplinę i kształtowanie uczniów według jednego wzoru, kojarzone z państwem Fryderyków Wilhelmów. Warto zauważyć, że określenie tradycyjna albo herbartowska, choć oznaczałoby mniej więcej to samo, nie pasuje do obecnego stylu komunikacji, w którym odmienne stanowiska muszą być wyryte emocjami na spiżowych tablicach. Mamy więc w Polsce powszechną szkołę „pruską”, a w opozycji do niej kilka wdrażanych w praktyce, acz niszowych koncepcji, oraz moc marzeń, wyobrażeń i postulatów odnośnie przyszłości tej instytucji.

Tegoroczna akcja "Kilometry dla edukacji" już ostatecznie za społecznością STO na Bemowie. 10 listopada byliśmy z krótką wizytą w dwóch z czterech obdarowanych placówek. Zawieźliśmy część prezentów; inne dotrą na miejsce już bezpośrednio od dostawców, bo nie zawsze zamówione artykuły było dostępne od ręki.

W ramach podsumowania akcji czwórka uczniów z klas sziódmych przygotowała krótki, acz treściwy artykuł. Udostępniając go szerokiej publiczności pragnę jeszcze raz podziękować wszystkim, którzy zaangażowali się w naszą akcję: uczniom i pracownikom, którzy wędrowali, oraz rodzicom i pracownikom, którzy wpłacali grosze za osobokilometry. Po raz kolejny przekonaliśmy się, że razem możemy więcej.

   Od pewnego czasu „chodzi za mną” pomysł spisania katalogu obecnych problemów zawodu nauczyciela. Widzę ich całe mnóstwo, ale w debacie publicznej pojawiają się jedynie wycinkowo. Niektóre są powszechnie znane, jak kwestia niskich wynagrodzeń, czy braku młodych adeptów tej profesji. Inne pozostają w cieniu. Na przykład, mało kto niezwiązany z edukacją dostrzega ogrom problemów psychicznych młodych ludzi, na które napotyka się obecnie na co dzień w placówkach oświatowych. Albo zdaje sobie sprawę ze skali sprzeczności oczekiwań rodziców, niemal w każdej klasie szkolnej.

   W Sejmie mamy oto powtórną próbę wprowadzenia drakońskich przepisów, wzmacniających rolę kuratorów – urzędników zwanych dla niepoznaki „nadzorem pedagogicznym”, choć bardziej adekwatne byłoby określenie „politycznym”. Lex Czarnek 2.0 nie różni się w praktyce od zawetowanej w marcu przez prezydenta Dudę pierwszej wersji tej ustawy, którą spokojnie można nazwać kagańcową dla dyrektorów, albo, jak kto woli, epitafium dla autonomii placówek oświatowych. Na pewno znajdą się tacy, którzy stwierdzą, że ta autonomia i tak niewarta jest funta kłaków, bo dyrektorzy twardogłowi albo strachliwi, nauczyciele leniwi lub bezduszni, a organizacje pozarządowe czasem mocno kontrowersyjne w swoim przekazie. Warto jednak pamiętać, że w tym ogromnym systemie są również dyrektorzy otwarci i twórczy, zaangażowani i mądrzy nauczyciele, oraz organizacje pozarządowe pomagające rozwiązywać realne problemy, z którymi machina państwowa sobie nie radzi. Nowe przepisy – o ile wejdą w życie – zaorzą wszystkich jednakowo. Używając terminologii wojennej – społeczeństwo obywatelskie utraci przyczółek po dobrej stronie Mocy, z którego w przyszłości mogłoby szybciej podążyć w kierunku lepszej, bardziej satysfakcjonującej edukacji dla wszystkich.