Aktualności
Epitafium dla gimnazjów
19 czerwca 2019 roku dopełnił się los gimnazjów. Dla upamiętnienia tych szkół przygotowaliśmy w STO na Bemowie unikalną książkę pt. „Skarby polskiej przyrody”. Zawiera ona kolorowe zdjęcia oraz opisy 241 obiektów z terenu całego kraju, przygotowane w latach 2014-2019 przez naszych gimnazjalistów, uczniów Szkoły Podstawowej nr 24 STO, nauczycieli, rodziców i przyjaciół. W sumie – 101 współautorów.
Takie oto wyjaśnienie znajduje się na ostatniej stronie okładki owej książki-epitafium:
Kiedy w 2014 roku zaczęliśmy w STO na Bemowie gromadzić kolekcję „Skarbów polskiej przyrody”, jako jeden z pierwszych opisaliśmy dąb szypułkowy „Bolesław” z okolic Kołobrzegu, uznawany przez niektórych za najstarsze drzewo tego gatunku w Polsce. A jednak wiekowy olbrzym nie doczekał się strony w książce, bowiem w nocy z 31 maja na 1 czerwca 2016 roku padł ofiarą wichury.
Niespełna miesiąc po upadku prastarego dębu ogłoszono decyzję o likwidacji gimnazjów. Wyrok zapadł równie bezapelacyjnie, jak zadziałały siły przyrody, i dopełnił się 19 czerwca 2019 roku, kiedy świadectwa odebrali ostatni absolwenci tych szkół.
Uważam, że była to zła decyzja, a już w ogóle nie potrafię w pełni wyrazić swojego żalu po likwidacji naszego Społecznego Gimnazjum nr 99 STO w Warszawie. Mogę jedynie zadbać, aby poza gronem absolwentów, z których jestem niezwykle dumny, pozostała po nim także materialna pamiątka – ta oto książka. Mam nadzieję, że jako owoc wspólnej pracy wielu ludzi, młodych i starszych, jeden ze sztandarowych projektów Gimnazjum, jeszcze przez długie lata będzie upamiętniała naszą wyjątkową Szkołę. Pozostanie nie tylko pamiątką na półce, ale także wciąż żywym źródłem dobrej zabawy, która wciągnie do poznawania Polski kolejne pokolenia uczniów w STO na Bemowie i ich rodziny, a także wielu naszych przyjaciół i znajomych.
Oddając do rąk Czytelników pamiątkę po „Bolesławie” i naszym Gimnazjum, życzę wszystkim, by stała się dla nich drogowskazem podczas pełnych przygód wędrówek po Polsce.
Jarosław Pytlak
Dyrektor Zespołu Szkół STO na Bemowie
czerwiec 2019 roku
Przeznaczeniem naszej książki nie jest spoczęcie na półce. Ma ona stać się zachętą do aktywnego poznawania Polski dla następnych roczników uczniów STO na Bemowie, ich rodzin, a także wszystkich miłośników przyrody. W tym celu proponujemy Czytelnikom zabawę w „Tropicieli skarbów przyrody”, w ramach której w ciągu kolejnych lat będziemy gromadzić indywidualne meldunki o odwiedzanych miejscach i przyznawać pamiątkowe odznaki za zobaczenie określonej liczby obiektów. Na pewno wykorzystamy też „Skarby polskiej przyrody” podczas szkolnych wycieczek krajoznawczych i „zielonych szkół”. W ten sposób nasza pamiątkowa książka będzie dla potomnych żywym śladem działalności gimnazjów w ogóle, a Społecznego Gimnazjum nr 99 STO na Bemowie w szczególności.
Do każdego egzemplarza dołączony jest "Pamiętnik tropiciela skarbów przyrody", zawierający też instrukcję, jak zdobywać pamiątkowe odznaki:
Książkę wraz z "Pamiętnikiem" otrzymali wszyscy uczniowie oraz pracownicy STO na Bemowie, a także współautorzy, po egzemplarzu za każdą stronę, w której przygotowanie byli zaangażowani. Część nakładu pozostała nam "dla świata". Gdyby ktoś był zainteresowany, proszę pisać na adres: skarbyprzyrody@sp24sto.edu.pl .
Socjalizm tak, wypaczenia nie!
Cóż można napisać w ostatnim dniu strajku nauczycielskiego, w obliczu inscenizacji debaty o edukacji, nazwanej szumnie „okrągłym stołem”, o której premier powiedział, że się „cieszyła wielkim zainteresowaniem”, a „wszyscy przyjechali z pomysłami”?
Nic odkrywczego. "Pomysły" osób reprezentujących stronę rządową wszyscy poznajemy w oświacie na własnej skórze już od blisko dwóch lat. Wymiana myśli na Stadionie Narodowym przypominała jako żywo „debaty” prowadzone przez panią Zalewską w okresie poprzedzającym wprowadzenie reformy, stanowiąc w istocie transmisję partii do mas. Udana, zdaniem rządzących, pacyfikacja nauczycielskich protestów pozwoli im spokojnie, przez kilka następnych miesięcy, poudawać wobec suwerena troskę o edukację, zgodnie ze znaną z najnowszej historii Polski maksymą „socjalizm tak, wypaczenia nie”. O tym, co jest wypaczeniem zadecydują wylosowani dyskutanci pod troskliwym okiem przedstawicieli wiodącej siły narodu.
Tak wygląda, mniej więcej, obraz sytuacji i plan działania, jaki najprawdopodobniej mają ludzie, którzy w dwa lata zaorali polską szkołę (z personelem włącznie), w obłąkanym dążeniu do stworzenia nowego społeczeństwa. Na tym obrazie nauczyciel ma postać chłopa, odpracowującego pańszczyznę na polu dziedzica, a dyrektor placówki – karbowego, pilnującego go przy tej pracy. Uczniowie mogą być, według uznania, albo glebą, albo roślinami sadzonymi w równych szeregach i przycinanymi według uznania zarządcy folwarku. W owej metaforze w ogóle nie ma miejsca dla rodziców, bowiem niezależnie od deklaracji stworzenia dla nich w jakiejś przyszłości podstolika przy „okrągłym stole”, obecna władza zupełnie nie jest zainteresowana partycypacją społeczną, nie tylko zresztą w edukacji.
Z wielu przesłanek można sądzić, że rozwiązanie problemu nauczycielskich protestów rząd traktuje jako lokalną wersję wyniku głosowania 27:1, tym razem na swoją korzyść. O tym, czy z politycznego punktu widzenia ma słuszność, pokażą wyniki kolejnych wyborów. Natomiast z mojej perspektywy, pedagoga, który od kilku dziesięcioleci łączy pracę zawodową z realizacją misji społecznej nauczyciela (wiem, że to dzisiaj niemodne, ale uczciwie przyznaję się do tego), rząd w krótkim czasie, w imię politycznej skuteczności, ostatecznie pogrzebał kołaczące się jeszcze tu i ówdzie ideały obywatelskie. Pokazał najszerszym kręgom społeczeństwa, że w imię doraźnego interesu można w dowolny sposób manipulować prawem. Dostarczył igrzysk gawiedzi, mieszając z piachem wykształciuchów. Co prawda, zachowuje pozory demokracji, bowiem korzysta z decyzyjnej większości w parlamencie, gwałci jednak w imię pożądanego efektu wszelkie zawadzające mu procedury. Innymi słowy, twórczo implementuje inną klasyczną maksymę: „Sąd sądem, a sprawiedliwość musi być po naszej stronie”.
Tym razem manifestacja pogardy dla prawa w imię politycznej skuteczności odbyła się na oczach milionów uczniów. Nie żałuję dzieciakom egzaminów, które doszły do skutku, ani dopuszczenia do matury. Współczuję jedynie lekcji anty-wychowania obywatelskiego, którą przy tej okazji zaliczyli. Współczuję im, ale również sobie i wszystkim innym, którzy swoją kadencję na Ziemi planują na dłużej, niż kilka najbliższych lat. Efekty naginania prawa w celu złamania zgodnego z prawem strajku nauczycielskiego zaowocują w kolejnych dziesięcioleciach jeszcze mniejszym niż dzisiaj poszanowaniem dla reguł, jakimi musi rządzić się każde demokratyczne społeczeństwo.
Obawiam się jednak, że nie jest zmartwienie, które spędzałoby sen z powiek współczesnych polityków.
Wywiad w Rzeczpospolita TV
22 marca byłem gościem redaktora Mateusza Rzemka w programie #RZECZOPRAWIE w Rzeczpospolita TV. Redakcja podpisała nagranie tytułem "Pytlak - Nauczyciele od 2 lat ogarniają szkoły po reformie", co uważam za trafne podsumowanie jednego z wielu wątków tej trwającej ponad 20 minut rozmowy. Jest dużo więcej.
Zapraszam do obejrzenia i wysłuchania: TUTAJ.
Przyzwoitość w czasach Tweetera
W Etiopii rozbił się samolot pasażerski. Zginęło 157 osób. W związku z tym wydarzeniem Prezydent RP, Andrzej Duda, umieścił na Tweeterze następującą wiadomość:
Niestety, smutna i tragiczna wiadomość. W katastrofie lotniczej w Etiopii, która miała miejsce dziś rano, zginęło dwóch Polaków. RiP. Niech Pan Bóg ma w opiece Najbliższych naszych nieżyjących Rodaków. Niech doda Im sił potrzebnych do przetrwania trudnych chwil.
O treści prezydenckiego tweetu dowiedziałem się z portalu informacyjnego ONET, który od dłuższego już czasu ma okropny (dla mnie) zwyczaj dublowania informacji – ilustrowania artykułu kopią wiadomości z Tweetera, zawierającą dokładnie te same informacje. Tweet Pana Prezydenta został przez dziennikarza określony mianem kondolencji. Zaiste wspaniałe to kondolencje, nie skierowane do najbardziej zainteresowanych, o których zresztą nawet nie wiadomo, czy korzystają z Tweetera. Bo to medium komunikacji służy tak naprawdę tylko prezentowaniu siebie. Niestety, politycy uczynili z niego swoje podstawowe narzędzie komunikacji, zapewniające u odbiorcy idealną proporcję – maksimum wrażenia przy minimum myślenia.
Oczywiście obruszam się tutaj bez sensu, bo powszechnie wiadomo, jak działa Tweeter i wielu ludziom się to podoba – takie szybkie, skondensowane, nowoczesne. Dlaczego więc mnie to ruszyło? Ano dlatego, że Pan Prezydent, zapewne w trosce o zwięzłość komunikatu, dostrzegł tylko swoich rodaków. Nie wyraził żalu z powodu śmierci 155. innych osób, reprezentujących 18 innych nacji z całego świata. Czyżby dlatego, że to nie jego elektorat?!
Będąc prezydentem państwa, które nie znajduje się samotnie na księżycu, mając liczne grono doradców i urzędników, naprawdę można było napisać ową wiadomość choćby w taki sposób:
W katastrofie lotniczej w Etiopii, która miała miejsce dziś rano, poniosło śmierć 157 osób, obywateli 19 państw, w tym dwójka Polaków. Łączę się w żalu z Najbliższymi wszystkich ofiar. Niech Pan Bóg doda im sił potrzebnych do przetrwania tych trudnych chwil.
Niestety, żyjemy w czasach tweeterowej zarazy, i jeśli nie stać nas już dzisiaj na miłość do bliźnich, to może warto zachować przynajmniej przyzwoitość.
Cały czas zachodzę w głowę, jak wychowywać młode pokolenie w czasach Tweetera…
Jak nie wystąpiłem w TVP Info
Wiadomość była elektryzująca. Czy zechciałbym wypowiedzieć się dla TVP Info w sprawie strajku nauczycieli?! Po krótkiej walce wewnętrznej przypomniałem sobie, że w sprawach zawodowych jestem apolityczny, i serdecznie zaprosiłem panią redaktor.
Przez telefon usłyszałem zagajenie: „W strajku nauczycieli najbardziej poszkodowane będą dzieci, prawda?”. Odparłem dyplomatycznie, że w każdym strajku mnóstwo ludzi jest poszkodowanych, i że chętnie opowiem o tym na wizji. Uprzedziłem lojalnie, że moja wypowiedź nie będzie raczej po linii jej stacji telewizyjnej. Już myślałem, że nic z tego nie będzie, ale ku mojemu zaskoczeniu pani redaktor zapowiedziała się jednak z wizytą w szkole. Chodziło o tzw. „setkę”, czyli krótką wypowiedź do kamery.
Wypowiedź została nagrana w zapowiadanym przeze mnie duchu. Miała być wykorzystana tego samego dnia w programie Info Dzień. Temat strajku szkolnego pojawił się w 40-tej minucie, a przekaz został skonstruowany na bazie dwóch fragmentów publicznych wypowiedzi prezesa Broniarza i w kontrze do nich – komentarzach wskazujących, jak wielką szkodę akcja strajkowa przyniesie dzieciom, i jak to nauczyciele dostaną w 2019 roku nawet 508 złotych podwyżki (znacie chyba Państwo ten tekst na pamięć). Moich wypowiedzi nie puszczono – co nie dziwi, bo stanowiłyby potężny dysonans z całą resztą treści programu.
Cóż, przeczuwałem, że tak właśnie się zdarzy. Powszechnie znany obiektywizm publicznej telewizji zobaczyłem w bezpośrednim zbliżeniu. Nie żałuję, że zgodziłem się na nagranie, choć osoby podzielające moje poglądy na „dobrą zmianę w edukacji” pewnie uznają, że była to naiwność. Możliwe, ale może jeszcze za mojego życia choć trochę uda się zakopać te wszystkie podziały. W każdym razie trzeba próbować.
Żeby mój czas poświęcony na przygotowanie się do wypowiedzi nie poszedł na marne, poniżej skrót jej przesłania w czterech punktach:
1. Każdy strajk jest świadectwem desperacji strajkujących. Można zastanawiać się nad jego skutkami dla otoczenia, ale przede wszystkim trzeba zdobyć się na refleksję nad przyczynami, które doprowadziły do takiej desperacji.
2. Strajk jest zdarzeniem nadzwyczajnym, ekstremalnym. Skoro prawo legalizuje strajk, pod wieloma zresztą kłopotliwymi do spełnienia warunkami, siłą rzeczy dopuszcza zarówno możliwość zaistnienia przyczyn usprawiedliwiających takie działanie, jak jego skutki, nawet dolegliwe społecznie.
3. Desperacja nauczycieli nie bierze się wyłącznie z frustracji materialnej. Jest również pochodną dramatycznego pogorszenia sytuacji w oświacie – upadku autorytetów, kalejdoskopu trudnych do zrozumienia zmian w systemie i fatalnej atmosfery panującej obecnie w placówkach oświatowych. Desperację nauczycieli potęguje propaganda sukcesu uprawiana przez MEN oraz pouczenia i połajanki padające z najwyższych sfer rządowych.
4. Oczywiście, że strajk odbije się na dzieciach i rodzicach, a także na samych nauczycielach. Ale nieporównywalnie większą szkodę dzieciom, rodzicom i nauczycielom uczyniły (i czynią cały czas) działania władz, określane mianem reformy Zalewskiej.
Minęło kilka godzin, a ja cały czas jeszcze zachodzę w głowę, skąd w rządowej stacji telewizyjnej powstał pomysł, aby akurat mnie poprosić o wypowiedź?! Ot, zagadka…
Podziękowanie
Bardzo, bardzo dziękuję pracownikom STO na Bemowie oraz rodzicom uczniów, którzy złożyli mi życzenia w dniu moich urodzin. Muszę przyznać, że każdorazowo czułem się nieco skrępowany, bo niestety, nie ma szans, bym mógł się odwdzięczyć wszystkim, pamiętając o ich urodzinach. Ale było mi niesamowicie miło.
Chciałbym również podziękować Samorządowi Uczniowskiemu klas 7-3G za tort, jaki wręczyło mi jego pięcioosobowe Prezydium in corpore, jak również wszystkim uczniom klas 0-6, którzy przypięli swoje karteczki na „TABLICY DOBRYCH MYŚLI DLA PANA DYREKTORA JAROSŁAWA PYTLAKA 18.01.2019 Z OKAZJI URODZIN”, wręczonej mi przez kierownictwo Rady Szeryfów klas 4-6. Studiowanie z górą dwustu dedykacji, indywidualnych i zbiorowych, dostarczyło mi ponad godzinę niesamowitej frajdy, niewolnej od wzruszeń i uśmiechów.
Oto garść inskrypcji, którymi postanowiłem (w moim poczuciu szczęścia) podzielić się ze światem:
- „Życzę Panu z okazji urodzin satysfakcji z pracy i długiej kadencji!”
- „Kochany Panie Derektorze! Hcę, dzeb, pna, dógo, dzył, bardzo dógo, dzył!”
- „Życzę Panu, żeby miał Pan czas na przyjemności!”
- „Dziękujemy za cierpliwość, wyrozumiałość, pomoc i wiczny uśmiech na Pana twarzy!”
- „Oby Pan był zdrów jak ryba!”
- „Dziękuję za szkołę marzeń!”
- „Panie Dyrektorze! Z okazji Pana urodzin życzymy grzecznych uczniów, wspaniałych ferii zimowych i szczęśliwego nowego semestru!”
- „Życzę wszystkiego dobrego i dożycia 1000 lat!”
Kurczę, jak to czytałem, to nawet przestałem się martwić, że znowu postarzałem się o rok…
Oświadczenie
Wiem, że nie ma to wielkiego znaczenia, ale mimo wszystko chciałbym wobec czytelników bloga „Wokół szkoły” wyrazić swoje oburzenie próbą zohydzenia, w oczach ludzi oglądających programy stacji TVP Info, osoby i działalności pana Jerzego Owsiaka. Autorzy filmu szkalującego Jurka Owsiaka, jak również Hannę Gronkiewicz-Waltz, ludzie bezpośrednio odpowiedzialni za dopuszczenie tego paszkwilu do emisji, jak rówież kierujący telewizją nazywaną niesłusznie publiczną, którzy stworzyli atmosferę przyzwolenia na takie działania, powinni spotkać się z powszechnym potępieniem I pogardą! Sugerowanie pod pretekstem satyry nieuczciwości człowieka-ikony najpiękniejszej akcji społecznej, jaką miałem w życiu szansę obserwować, i wraz z milionami innych ludzi współuczestniczyć, Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, zasługuje na miano draństwa i to właśnie chcę w tym miejscu głośno powiedzieć.
Dzieło Jurka Owsiaka i wspierających go ludzi broni się samo. Mimo to, będąc nauczycielem, czuję się w obowiązku zaapelować do wszystkich, którzy przeczytają ten wpis, żeby nie przechodzili do porządku dziennego nad przekraczaniem w przestrzeni publicznej kolejnych granic bezwstydu i nienawiści. Młode pokolenie musi widzieć, że nie ma na to naszej zgody!
A do puszki złóżmy w tym roku szczególnie hojny datek!
Jarosław Pytlak
Zrób prezent sobie i Pytlakowi!
Ukazał się numer przeglądowy kwartalnika „Wokół szkoły”. Zawiera 30 niepublikowanych w internecie artykułów z lat 2014-2016 oraz 80 wybranych haseł ze „Słownika pedagogicznego dla rodziców i nauczycieli zagubionych w nowoczesnym świecie”, a wszystko to na 170 stronach, książki raczej niż czasopisma.
W spisie treści takie tytuły, jak na przykład...:
• „Czy warto być nauczycielem?”,
• „Źródło zalet wszelakich, czyli rzecz o odpowiedzialności”,
• „Rozważania o udanym życiu”,
• „Kalejdoskop lęków współczesnych”.
Dla sympatyków „Wokół szkoły”, do lektury na po Świętach albo i później.
Jeśli chcesz, drogi Czytelniku, wzmocnić motywację autora niniejszego do dalszej twórczości, zarówno na papierze, jak w internecie, tudzież uczynić mu prezent , a sobie zapewnić zapas lektury na czas oczekiwania aż „dobra zmiana w edukacji” odejdzie w niebyt, wpłać 25 złotych na rachunek Oficyna Pedagogiczna Jarosława Pytlaka 13 1240 2887 1111 0000 3388 7256, podając w treści przelewu adres, na który ma być przesłany kwartalnik. Cena obejmuje koszt przesyłki.
Prenumeratorzy otrzymają numer przeglądowy w ramach prenumeraty.
Remanent w „Wokół szkoły”, czyli nieco lektury na Święta dla koneserów
Wobec zbliżającego się końca roku postanowiłem zrobić remanent w archiwach kwartalnika „Wokół szkoły”. Niedługo minie pięć lat od ukazania się pierwszego numeru, ale nie świętowanie jest tutaj moją intencją, lecz utrwalenie dorobku, na który składa się kilkadziesiąt artykułów opublikowanych w papierowym prekursorze bloga. Nie da się ukryć, że dotarły one do niewielkiego tylko grona czytelników, co najwyżej kilkuset osób – entuzjastów, którzy gotowi byli przeczytać dość długie zazwyczaj teksty, a wcześniej wyasygnować pewną kwotę, by wejść w posiadanie tej lektury.
Przejrzenie numerów z lat 2014-2016 przekonało mnie, że wiele artykułów nie straciło na aktualności. W niektórych przypadkach powinienem napisać „niestety”, bowiem zawarte w nich refleksje dotyczyły mrocznych stron edukacji, jednak w innych jest to zdecydowanie „stety”, jak choćby w cyklu czterech publikacji pt. „Dyrektora Pytlaka impresje ze spaceru po szkole”. W tym przypadku mogę tylko cieszyć się, że odmalowany w nich kolorowy i ciepły obraz placówki, którą kieruję, pozostaje nadal aktualny.
Statystyki są nieubłagane – publikacje na blogu mają nawet po stokroć więcej czytelników niż drukowane na papierze. Wciąż jednak nie jestem gotowy, aby poprzestać tylko na elektronicznej wersji moich produkcji. To pewnie czysta donkiszoteria, ale wierzę, że odbiór tekstu, którego zdobycie kosztuje (w różnych znaczeniach tego słowa) więcej, niż po prostu kliknięcie, jest pełniejszy i bardziej świadomy. Dlatego część artykułów postanowiłem zachować tylko dla koneserów. Aby jednak ułatwić dotarcie do nich potencjalnym czytelnikom, przygotowałem specjalny numer kwartalnika, w którym znalazło się miejsce dla 30 najlepszych (w mojej subiektywnej ocenie) i zarazem wciąż aktualnych publikacji, a do tego 80 również nie przeterminowanych haseł ze „Słownika pedagogicznego dla rodziców i nauczycieli zagubionych w nowoczesnym świecie”. Więcej informacji na ten temat ukaże się w ciągu najbliższych dni.
Kilkanaście innych archiwalnych tekstów opublikuję z czasem na blogu. Pierwszy taki eksperyment, w postaci udostępnionego pod koniec października artykułu „Te nieszczęsne prace domowe”, mogę uznać za udany, bowiem doczekał się z górą dziesięciu tysięcy czytelników i mimo znacznej objętości – wielu życzliwych komentarzy. Mam nadzieję, że podobnie ciepły odbiór spotka inne materiały, które nie „załapały się” do przeglądowego numeru kwartalnika. Pierwszy publikuję już dzisiaj, pod tytułem, który proszę przyjąć jako świąteczne życzenie dla nauczycieli i rodziców: „Czyń drugiemu, co tobie miłe!”. Następne pojawią się w miarę luk w harmonogramie bieżących publikacji, inspirowanych (niestety) niemal bez przerwy przez kolejne plagi spadające na nasz biedny system edukacji.
Hodowla koni arabskich w Janowie Podlaskim
Stron 3 z 6